Askıya Alınmış Yaşamlar: Cryonics

Yeniden Yaşamın Hukuki ve Etik Boyutu Vücut kriyoprezervasyonu (cryonics), yasal ölüm ilanı yapılmış insanların geleceğin tıbbi ilerlemelerine eriştirilmesi suretiyle yeniden hayata getirilmelerinin amaçlandığı, deneysel bir tıbbi prosedürdür. Ölüm sonrası süreçte doğal şartlarda ceset üzerinde gözlemlenen postmortem değişimlerin önüne geçilmesi ve cesedin belirsiz bir süre boyunca muhafazasının (hücresel boyutta) sağlanabilmesi için metabolizma aktivitelerinin askıya alınması amacıyla ultra düşük sıcaklıklar (-196 oC) kullanılmaktadır. 1960'lı yılların başındaki ilk çalışmalardan bu yana kriyoprezervasyon uygulaması teorik bir konseptten buz oluşumunu ortadan kaldırmak için acil tıbbi prosedürleri ve modern vitrifikasyon teknolojilerini kullanan, kanıta dayalı bir uygulama haline gelmiştir. Vücut kriyoprezervasyonu prosedürü, dünya genelinde British Columbia eyaleti (Kanada) haricinde hiçbir bölgede hukuken düzenleme altına alınmadığından dolayı, ilgili eyalet dışında genel olarak kanun boşluğu olan bir konudur. Vücut kriyoprezervasyonunu yasaklayan doğrudan bir norm olmadığından dolayı şu ana kadar mahkemelerde dava konusu olan durumlar, mevcut hukuk kurallarına ve suç tiplerine göre değerlendirilerek çözümlenmiştir. Hukuk ve etik biliminin değişen sosyal şartlara göre şekilleneceği göz önüne alındığında zamanla çeşitli düzenlemelerin kanun koyucular tarafından benimsenmesi muhtemeldir. Çalışmada, süreç içerisindeki teknolojik ilerlemelerle birlikte gelişerek popülaritesini arttıran ve beraberinde de tartışmaların merkezinde kalan ilgili tıbbi prosedür hukuki ve etik uygulanabilirlik açısından incelenmiştir. Çalışma beş bölümden oluşmaktadır: Birinci bölüm ‘'ölüm ve postmortem değişimler''; ikinci bölüm ‘'ceset üzerinde tasarruf yöntemleri''; üçüncü bölüm ‘'kriyoprezervasyon''; dördüncü bölüm ‘'hukuki açıdan kriyoprezervasyon'' ve beşinci bölüm ‘'etik açıdan kriyoprezervasyon''. İçindekiler: 1.BÖLÜM - ÖLÜM VE POSTMORTEM DEĞİŞİMLER 1.1. Ölüm 1.2. Ölüm Sürecinde Değişimler 2.BÖLÜM - CESET ÜZERİNDE TASARRUFLAR 2.1. Genel Olarak Ceset Üzerinde Tasarruflar 2.2. Tasarruf Şekilleri/Metotları 2.3. Cenaze Ayinleri 3.BÖLÜM - KRİYOPREZERVASYON 3.1. Genel Olarak Cryonics 3.3. Kriyoprezervasyon Protokolleri 3.4. Yeniden Canlandırma 3.5. Cryonicsin Finansal Boyutu 4. BÖLÜM - HUKUKİ AÇIDAN KRİYOPREZERVASYON 4.1. Cesedin Hukuki Niteliği 4.2. Cryonics Hastalarının Yasal Statüsü 4.3. Kriyoprezervasyon için Önem Arz Eden Durumlar 4.4. Cryonics Kuruluşları ve Hukuki Statüleri 5.BÖLÜM - ETİK AÇIDAN KRİYOPREZERVASYON 5.1. Genel Olarak Cryonics 5.2. Biyomedikal Etik İlkeleri 5.3. Kriyoprezervasyona Bağlı Bireysel Tutumlar 5.4. Kriyoprezervasyona Karşı Şüpheler ve Eleştiriler 5.5. İdeal Olmayan Koşullarda Kriyoprezervasyon Protokolünün Uygulanması 5.6. Transhümanizm ve Cryonics 5.7. Kriyoprezervasyonun Alternatif Kullanımları