Baragan'ın Devedikenleri

Baragan'ın Devedikenleri, "Balkan edebiyatının Gorki'si" olarak bilinen Panait İstrati'nin kaleminden son derece sürükleyici, gerçek olaylara dayanan bir yapıt. Daha iyi bir hayat bulmak için evlerini terk eden serüvenci çocukları, bir lokma ekmek uğruna verilen kavgaları ve yoksul köylülerin adalet arayışını anlatıyor. İstrati'nin şiirsel üslubu, eşsiz güzellikteki doğa ve insan betimlemeleri yine hayranlık uyandırıcı. Anlatılan hikâye ne kadar etkiliyse onu bize aktaran on dört yaşındaki Matake'nin yüreği de o denli saf. Devedikenlerinin peşinden koşarak dünyayı keşfetme, sevgiyi bulma ve yaşama arzusuyla dopdolu. İstrati bu kitabını, 1907 Mart'ında Romen hükümeti tarafından katledilen binlerce isyancıya, "dünyanın hak arayıcıları"na adamış. Edebiyatımızın büyük ustalarından Salâh Birsel'in Fransızca aslından çevirisiyle Yordam Edebiyat'tan! "İstrati'nin şahısları hareket halinde yaratılmış! Hep baş döndürücü bir sürat içinde yaşıyorlar. Hele Baragan'ın Devedikenleri'nde eşya ve bitkilerin de bu sürat koşusuna iştirak eden bir hâli var." Salâh Birsel Klasik western hikâyelerinin aksine, bu öykülerde kimse göründüğü kadar kötü, korkak ya da kalpsiz değil. İyilik ve kötülük karşıtına dönüşme potansiyelini de taşıyor kendi içinde. Katmerli Sahtekâr, O. Henry öykülerine ayrı bir derinlik kazandıran Mete Ergin'in başarılı çevirisiyle Yordam Edebiyat'ta.