Darül İslam - Osmanlının Şark Bölgelerine Seyahat

Mark Sykes'ın "Darül İslam Osmanlının Şark Bölgelerine Seyahat" adlı kitabı Avesta Yayınları arasında çıktı. "Bu kitap için "filan şeylerden ötürü affınıza sığınırım" gibi laflar etmeyeceğim; çünkü eğer gerçekten özür dilemem gerekseydi bu, kötü seyahat kitaplarından oluşan sıkıcı, budalaca, usandırıcı, kasvetli edebiyat deryasına bir yığın zımbırtı eklemekten kaynaklanan, affedilmeyi hak etmeyen bir suç işlediğim anlamına gelecekti. Eğer kitap kötü ve tatsızsa o halde bırakın yalan söylemeye devam etsin; zira bu tür bir kitap daha körpe kardeşlerinin ağırlığı altında ve farkında olmadan gitgide zamanın karanlık diplerine batacak. Ve sonra..." Mark Sykes "Darül İslam" 20. yüzyılın başlarında Ortadoğu'yu yeniden şekillendiren Sykes-Picot Anlaşmasına adını veren İngiliz yazar, diplomat, asker ve seyyah Mark Sykes'ın, 1902'de Beyrut'tan başladığı İslam Diyarı gezisinde aldığı notlar, düşünce ve gözlemlerinden oluşmaktadır. Komutan Sykes, titiz bir gözlemcidir ve birçok en zeki ve dürüst Doğu seyyahının bakış açısını belirsiz hale getiren önyargılardan olağanüstü bir şekilde azadedir. Bu kitapta birçok ağır gözlemi ve değerli öneriyi daha hafif yüklerle karıştırmış, harmanlaşmış olması Türk imparatorluğunun durumuyla ilgilenen kişilerce ihmal edilmemeli veya yarım yamalak okunmamalıdır. Şu eski Arapça atasözü aklıma geldi: Al-hazlu fi'l-kalâm ka'l-milhi fi't-ta'âm "Konuşmaya şaka katmak, yemeğin tuzu gibidir."