Denemeler

Aydınlanma Çağı'nın öncüsü olan kitap... "Her anı deneyerek öğrenen ruhumla, kendi kendimin çırağıyım." Ortaçağın kanlı ve zorlu yıllarında, yazmak için köşesine çekilen Montaigne, kendini böyle ifade eder. Ardından bu "doğru sözlü" kitabı "okura uzatılmış candan bir dost eli" diye sunar. Denemeler seçkisi, insan duyarlığının, eğilimlerinin, alışkanlıklarının bir tür envanteridir. Değindiği konular ufuk açıcı niteliktedir. Montaigne'in bu yapıtı, yayınlandığı dönemden günümüze 500 yıllık bir süre boyunca sanatta, edebiyatta, felsefede birçok ustaya ve kimi düşünce akımlarına esin kaynağı olmuş, dillere yerleşen birçok deyim ve anlatım biçimine şekil verdiği için başucu kitap sayılmıştır. Michel de Montaigne (1533-1592): Fransa'da, Bordeaux'da, Katolik bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelir. Dört erkek ve üç kız kardeşi vardır. Eğitime büyük önem veren babasının etkisiyle 1535'te, henüz 2 yaşındayken kendisiyle sürekli Latince konuşan bir eğitmen gözetiminde Latince öğrenmeye başlar. Montaigne 1539'da Fransa'nın en iyi kolejlerinden birine, Guyenne Koleji'ne girer. Burada 7 yıl öğrenim görür, Latin edebiyatının yanında Yunanca öğrenir. 1546'da Bordeaux'da 2 yıl Edebiyat Fakültesi'nde felsefe okur, 1548'de Toulous'da hukuk öğrenimi görmeye başlar, 1554 yılında babası Bordeaux Belediye Başkanı olur. Fransa'da kilise ile hanedanlık arasında taht çekişmeleri iç karışıklığa dönüşmüştür, Babasıyla sık sık Paris'e gider. 1557'de, 24 yaşında Bordeaux Belediye Meclisi Üyesi olur. 1558'de La Boetie ile tanışır. Mezhep kavgaları Bordeaux'ya sıçramıştır. 1563 yılında Bordeaux'ya geri döner. Aynı yıl büyük dostu La Boetie'nin ölümüyle yıkılır. 1568 Haziranın'da babasının ölümüyle ikinci kere yıkılır. Miras kardeşler arasında bölüşülür. Montaigne, Montaigne malikânesinin sahibi olur. 1570 yılında belediye meclisindeki resmi görevinden istifa eder. Bu arada babasının isteği olan teoloji çevirisini ve La Boetie'nin şiirlerini yayınlar. 1580 yılında Denemeler'in ilk baskısı iki cilt halinde yayınlanır. 1582'de Montaigne, Bordeaux Belediye Başkanı olur. Sayısız düzeltmeler yaptığı ilk iki kitaba üçüncüsünü ekleyerek Denemeler'in ikinci baskısı üç kitap olarak yapılır. 1592 yılında Denemeler en son ve en olgun halini almış ve neredeyse baskıya hazırdır ancak yayıncıya göndermeye fırsat bulamaz. 13 Şubat'ta doğduğu malikânede hayata veda eder.