Dersim Harekâtı ve Cumhuriyet Bürokrasisi (1936-1950)

Necmeddin Sahir Sılan Arşivi yayın dizisinin dördüncü kitabı Tunceli vilayeti ve kazalarına ilişkin bürokrasinin raporlarını ve yazışmalarını içeriyor. Tunceli milletvekili Necmeddin Sahir Sılan'ın bilfiil talebi üzerine çoğu, yerel yöneticiler tarafından kaleme alınan bu raporlar Dersim/Tunceli sorunu ile "tedib" ve "tenkil" politikalarını yansıtıyor. Ayrıca devlet aygıtının yapısı, çalışma biçimi ve evreleri hakkında da ayrıntılı bilgi sunuyor. Ulus devlet inşa sürecinde, Cumhuriyet'in kuruluş evresinde önemli işlevler üstlenen bürokrasinin -toplum mühendisliğinin yarattığı tüm sorunlara karşın- ülkenin en ücra köşelerinde, Tanzimat'tan beri sürgit devam eden devlet geleneğinin "uygarlaştırıcı misyonu"nu üstlenerek görevlerini ifa ettiklerini ortaya koyuyor. Birincil kaynak niteliği taşıyan bu raporlar sayesinde Dersim "harekâtı" öncesi ve sonrası yöreyle ilgili sorunların ne denli çok boyutlu olduğu bir kez daha gündeme getiriliyor. -Zafer Toprak-