Fikri Mülkiyet ve Arabuluculuk

Somut, elle tutulur, gözle görünür, taşınır ya da taşınmaz mülkiyetin yanında, hatta onun üzerinde bir mülkiyet türü daha vardır ki, bu tür yeniliği, yaratıcılığı, akli ve fikri temsil eder, soyuttur. Her ne kadar, marka, patent, tasarım, coğrafi işaret gibi sınai alanda, telif hakları gibi fikri alanda yer alsa da bu hakların ortak adı fikri mülkiyet haklarıdır. Bir insanın, bir şirketin, bir ülkenin sahip olduğu maddi mülkiyetin bir sınırı vardır; ancak, fikri mülkiyetin sınırı yoktur. Toplumlar buluşlara yeniliklere ne kadar çok önem verir, teşvik eder, yatırım yapar, destekler ise, insanın ve ülkenin gelişimi o oranda mümkün olabilir. Çünkü, artık ülkelerin gelişmişlik düzeyini belirleyen bu fikri mülkiyetin zenginliğidir. Sanayi ve ticaret geliştikçe, insanlar ve ülkeler arasındaki ilişkiler arttıkça, uyuşmazlıklar da çeşitlenmektedir. Klasik yargı yolunun ihtiyacı tam olarak karşılayamadığı, bu nedenle alternatif uyuşmazlık çözüm yollarının çeşitlendiği ve güçlendiği gözlemlenmektedir. Arabuluculuk, bu çözüm yolları arasında, hızlı ve ekonomik olanıdır. Ancak, bu kurumun başarıya ulaşması için adalete erişimde yargıya güven yanında uzlaşı kültürü bakımından gelişmişlik de önem arz etmektedir. 10 Ocak 2017'de yürürlüğe giren 6769 Sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu ve ilgili yönetmelik; 22 Haziran 2013'de yürürlüğe giren 6325 Sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu ve ilgili yönetmelik; işçi işveren uyuşmazlıklarında dava şartı arabuluculuk düzenlemesini içeren ve 1 Ocak 2018 tarihinde dava şartı arabuluculuk maddeleri yürürlüğe giren 7036 Sayılı İş Mahkemeleri Kanunu; 1 Ocak 2019'da ticari uyuşmazlıklarda dava şartı maddeleri yürürlüğe giren 7155 Sayılı Kanun ve bu kanunun değişiklik ve madde ilavesi yaptığı 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanununu, 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu ve ilgili tüm mevzuatı birlikte değerlendirdiğimizde fikri mülkiyet ve arabuluculuk konularının birbiriyle ilgili, iç içe geçmiş konular olduğu da görülecektir. Fikri mülkiyet alanındaki zenginlik ile alternatif uyuşmazlık çözüm yolları bakımından zenginlik, o ülkenin ve bireylerin de zenginliği demektir. Elinizdeki bu kitapçık, fikri mülkiyet ve arabuluculuk konularının entegre ele alınması anlayışına ve fikri mülkiyet ve alternatif uyuşmazlık çözüm yollarındaki zenginliğe bir nebze ışık tutacak ise, kitapçığın yazarı olarak mutlu olacağım.