Hekimin Başucu Kitabı

Bu kez farklı bir kitaptan hepinizi selamlıyorum. Aslında daha önce sizlerin görüşüne sunmayı planladığımız kitabımız, araya giren pandemi nedeniyle ancak bugünlere kısmet oldu. Kimimiz hastalığı ağır atlattık, kimimiz yakınlarını kaybetti bu dönemde. Çok ağır bedeller ödedi sağlık camiası, bizler de öyle. Geç olsun güç olmasın dedik, ama biraz da güç oldu. İş yükümüz arttı, kitaba ayıracak zaman bulamadık. Yine de, bugünlere gelebildiğimiz ve sizlerin çok yararına olacağını düşündüğümüz kitabımızı tamamlayabildiğimiz için mutluyuz. Sadece aile hekimleri, acil hekimleri veya birinci basamakta çalışan/çalışacak hekimler için değil, hekim adaylarımız için de çok kullanışlı, pratik bilgileri içeren, oldukça kapsamlı bir kaynak olduğunu düşünüyoruz. Güncel bilgileri içeren, kanıta dayalı, güvenilir kılavuzları rehber edinen bir kaynak. Günlük yoğun hasta pratiği sırasında bile başvurulabilecek oldukça temel bir kaynak oldu ve çok içimize sindi. Deneyimli akademisyenler yanında, genç arkadaşlarımızın bakış açılarına da yer vermeye özen gösterdik. Kendi kaynaklarımız yanında, yararlı çevrimiçi ağ adreslerinden de bahsettik. Her ne kadar, son ana kadar kontrol ederek en son güncellenmiş adres ve bilgileri vermeye çalışsak da, adreslerde veya sayfalarda değişiklikler söz konusu olabilir, buna dikkat edilmesini öneririz. Reçete örnekleriyle yol gösterici olmaya çalıştık. Girişte, hekimliğe ve birinci basamak hekimliğine genel bir bakışla ışık tutmaya çalıştık. Ardından, kişinin ve hastanın değerlendirilmesi ve izlemi, iyi bir iletişim nasıl olmalı, sağlıklı yaşam, sağlığı nasıl koruyup geliştirebiliriz, sigara bıraktırma ve taramalar konularına değindiğimiz, birincil ve ikincil korunmanın anlatıldığı değerlendirme ve izlem bölümümüz yer almaktadır. Üçüncü bölümümüz, pratikte en sık karşılaşılan belirtilere nasıl yaklaşıp yönetiriz sorularına cevap arayan ve büyük bir kısmında pratik algoritmaların yer aldığı bir bölüm olup genel, göz, KBB, solunum sistemi, KVS, GİS, GÜS, sinir sisteminde sık görülen belirtiler ve psikolojik durumlar ile cilt lezyonlarını içermektedir. Dördüncü bölümde; genel yaklaşım, önemli kronik hastalıklar, önemli organ hasarları, kanserler ve kronik enfeksiyonlarla ilgili en temel bilgiler ve önemli püf noktalarını içeren yaklaşım ve yönetim yer almaktadır. Beşinci bölüm, acil tıp bölümüdür. Tamamen acil tıp yaklaşımıyla ele alınmış olup yine günlük pratikte sık rastlanan belirtilerle, bazı girişim teknikleri, acil müdahale gerektiren durumlar, afet yönetimi ve hayat kurtaran yaşam desteği detaylıca ama kolay uygulanabilir bir şekilde anlatılmaktadır. Afetler hayatımızın bir parçası haline gelmiştir. Böyle durumlarla nasıl baş edeceğimizi bilirsek zararları bir nebze olsun azaltabiliriz. Özellikle bu bölümden, hekim dışı sağlık personeli, hatta farklı meslek gruplarından okuyucular da fayda görebilecektir düşüncesindeyim. Bu kadar detaylı hazırlanmış bir kitapta, yasal konular olmazsa olmazdı. Özellikle adli olgular, iyi bilinmesi ve yasaya uygun hareket edilmesi gereken hassas konulardan biridir. Bu açıdan, pratik yaklaşımı vererek bir nebze olsun hekimlerimizin işini kolaylaştırmaya çalıştık. ASM pratiğinde sık karşılaşılan sorunlarla, vermemiz gereken raporlar konusunu da es geçmedik. Ayrıca, baktığımız hastalar arasında oldukça yekûn tutan göçmenlerle ilgili de bir bölüm hazırladık. Tüm dünyada, sağlık personeli ve hekimler en çok şiddet gören meslek grubudur maalesef. Özellikle son dönemlerde, ulusal ve sosyal medya aracılığıyla daha görülebilir hale gelen şiddet konusunda önlemler alınmaya çalışılsa da önemli adımların atılmasına hala çok ihtiyaç vardır. Maalesef halen çözüm, genellikle kişisel önlemlere dayanmaktadır. Bu nedenle bu bölümde ayrıca, agresif hasta ve şiddet konusuna da yer vererek hekimlerimize bu tür hastaları nasıl yönetebiliriz konusunda destek vermek istedik. Meslek hayatımız boyunca da, bu konularla ilgili eğitimlere ağırlık vererek şiddet konusunu daha oluşmadan önlemeye çalıştık. Bütün kalbimizle her tür şiddetin biran önce son bulmasını diliyoruz. Ve tabii, hayatımızı, bakış açımızı tümden değiştiren, özellikle hekimler ve diğer sağlık personeli açısından iş yükümüzü daha da arttıran, ciddi kayıplar verdiren COVID-19 bölümümüz olmadan bu kitap eksik kalırdı. Umarız, dünya bir daha böyle bir durum yaşamaz. Hijyen açısından ciddi kazanımlar olsa da, dünyamız bazı açılardan biraz nefes alsa da, insanlık biraz daha toparlanıp doğaya ve diğer canlılara iyi davranmayı başarmış olsa da, bu konuda alınacak daha çok yol var gibi görünüyor. Virüsün etkilerinin azalması ve aşının bulunmuş olması sonucu tekrar eski hayatlarımıza dönüverdik. Süreç içinde en çok güncelleme yaptığımız bölüm burasıydı. Yeni bilgilerin edinilmesiyle daha da değişiklik olabilir. O nedenle bu konuda, güncel bilgilerin takip edilmesini öneririz. Dileriz, her yönüyle sorularınıza cevap olan, pratik açıdan size yardımcı güzel bir kitap olmuştur. Her türlü olumsuzluğa rağmen bu kitabı sizlere sunabilmek amacıyla çok çalıştık. Umarım, emeklerimiz boşa gitmemiştir. Bu kitabın yazımında ve sizlere kadar gelebilmesinde katkısı olan herkese sonsuz teşekkürler. Bu kitabımızı, başta pandemide görev yaparken hayatını kaybeden ve işi başındayken şiddete uğrayanlar olmak üzere tüm hekimlerimize adıyoruz! Her türlü şiddetin son bulması dileğiyle… Prof. Dr. Serpil DEMİRAĞ Mart 2022