İcra Hukukunda; Temel Haklar ve İlkeler

İkisinin anlamı da başlı başına önemli olan -temel- ve -hak- kelimelerinin, -temel hak- şeklinde bir araya geldiğinde, daha da derin bir anlama ve etkiye sahip olduğu açıktır. Çünkü, temel haklar, insan haklarının adeta somutlaşmış, ete kemiğe bürünmüş halini ifade etmekte; insan hakları ise, insanın varlığının bir yansıması olarak kendini göstermektedir. Bir yönüyle, herkesin kendi açısından yazdığı ya da anladığı insanlık tarihinin içindeki mücadelede, onurlu bir varlık olarak insanın var olma mücadelesi, nereden bakılırsa bakılsın her zaman merkezi bir konumdadır. Cebri icra gibi, ismi üstünde, gerektiğinde zor kullanılan bir hukuk alanı da, yine insanın, insanın varlık ve onurunun merkezde bulunduğu bir gelişim süreci izlemiştir. Günümüzde, insan hakları ve temel haklar, iç hukukta ve uluslararası hukukta kapsamlı şekilde düzenlenmiş, her türlü müdahaleye karşı güvence altına alınmaya çalışılmıştır. Biz de bu çalışmada temel hakları icra hukuku çerçevesinde incelemeye çalışacağız. Çalışma, iki temel bölümden oluşacaktır. Birinci bölümde, icra hukukunun temel haklarla bağlantısı ortaya konulmaya çalışılacak, bu kapsamda, icra hukukuyla bağlantı içerisinde, temel haklara ilişkin genel bilgiler verilecek, temel hakların cebri icrada neden, nasıl uygulanacağı ve sınırları açıklanacaktır. Bu bölümde konuyla doğrudan bağlantısı olması sebebiyle, yine temel haklarla ilişki içinde, icra hukukuna hakim olan ilkeler üzerinde durulacaktır. Çalışmanın ikinci bölümü ise, konunun özel olarak temel haklar ve ilkeler çerçevesinde inceleneceği bölümdür. Cebri icra içinde önem taşıyan, Anayasada dayanağını bulan temel hak ve ilkeler burada özel olarak incelenecektir. Çalışmada ayrıntılı ve yoğun anayasal tartışmalara girilmeyecek, temel hak ve ilkelerin icra hukuku içindeki yeri açıklanmaya çalışılacaktır. Amacımız konuyu dağıtmadan, temel ve esas bilginin verilmesidir. Bugüne kadar, bu konuda monografik bir çalışmanın yapılmamış olması sebebiyle, aslında yazılacak çok şey vardır. Umuyoruz ki, bizim bu çalışmamız, müstakbel çalışmalara temel olur, kural koyuculara ve uygulayıcılara yol gösterir, icra hukukunda da bir temel hak anlayışının bulunduğunu hatırlatmaya yarar. Her çalışmanın giriş ve sonuç bölümleri şüphesiz önemlidir. Daha önsözden sonuca atıf yapmak da pek alışılmış değildir. Ancak, çalışmanın tamamını okuyup okumamaya karar vermeden önce, sonuç bölümünün -sonuç yerine yazılan- okunmasının yararlı olacağını düşünüyoruz.