Mızraklı İlmihal Risaleler Ve Tercümeleri

Mızraklı ilmihal, akaid, ibadet ve ahlâk gibi temel dini bilgileri içeren, muhtasar olarak yazılmış güzide bir eserdir. Asıl adı “Miftahu'l-Cenne” (cennetin anahtarı) olup Osmanlı'da ilmihal olarak bilinmektedir. Aynı şekilde Osmanlı'da her eve gönderilmiş ve bu sayede insanların temel dini bilgileri doğru ve sağlam bir şekilde öğrenilmesine vesile olunmuştur. Bu güzide eserin, hangi tarihte yazıldığı ve müellifinin kim olduğu bilinmemektedir. Yanı sıra Muhammed b. Kutbüddîn-i İznikî tarafından yazıldığı rivayet edilmiştir. Aynı şekilde “İlmihal” olarak adlandırılması hakkında da kesin bir bilgi olmamakla beraber Mızraklı ilmihal kapağında veya ilk sayfasında mızrak ve sancakların olmasından ötürü böyle isimlenebileceği söylenilmiştir. Muhtasarca kaleme alınmış olunan Mızraklı İlmihal'de, sade bir dil kullanılmış ve herkesin anlayacağı bir üslup gözetilmiştir. Bu nedenledir ki Devleti Aliyye (Osmanlı)'da Camilere, Sıbyan (ilkokul) mekteplerine ve evlere dağıtılmış; en çok okunan ve ezberlenen eserler arasında yerini almıştır. Bu kıymetli eserin günümüzde dahi Anadolu'da birçok evde Osmanlı Türkçesiyle yazılmış eski nüshaları bulunmaktadır. Mızraklı İlmihal, özlü bir şekilde temel dini bilgileri barındırmasına rağmen belli bir sistem (düzen)e göre olmadığı görülmektedir. Nitekim namaz hakkında bilgiler verdikten sonra başka konulara yer vermiş ve ileride tekrar namaz ile ilgili konulara değinmiştir.