Sekizinci Asırda Gerçekleşen Dinler Arası İlk Diyalog

Elinizdeki bu kitap asırlar önce sergilenmiş çok yüksek bir hoşgörü belgesidir.Ne yazık ki insanlık yirmi birinci yüzyılda henüz bu hoşgörünün eşiğine bile gelememiştir.Hoşgörü ve tahammül kavramları bugünün yoğun çıkarcılığı altında adeta kaybolmuştur. Milattan sonra sekizinci asırda Abbasi halifesi Mehdi ile Nesturi patriki I.Timataus(Timoteos) el Cailik arasında dini bir muhavere cereyan etmiştir.Önce Tabiat-ı İlahiye'den ve Onun Ezeliyet'inden bahsederken,Halife Mehdi tarafından sorulan sorular ve bu sorulara verilen cevaplarla sohbet konusu derinleşmiş;sohbetteki hoşgörünün dozu kaçırılmadan iki yüz yetmiş beş maddeden oluşan dinler,tabileri ve kültürler arası hoşgörü diyalog taslağı ortaya çıkmıştır.Patrik Timataus tarafından hibru dilinde kaleme alınan bu kitap daha sonra Arapça'ya çevrilerek daha geniş kitlelere ulaşması sağlanmıştır. Çapı küçük olan ama içeriği büyük olan bu kitapta Halife Mehdi ile Nesturi Patriği Timataus arasında geçen diyalogda,Hz. İsa'nın birisi ezeli diğeri zamanla kayıtlı olan doğumu,çarmıha gerilmesi,annesi Hz. Meryem ve nesebi,mıkaddes kitaplardaki değişiklikler ve ahir zaman peygamberi hakkında ileri sürülen vasıfların kimi ifade ettiğinden bahsedilmektedir. Biz de başta Kur'an olmak üzere çeşitli kaynaklardan yararlanarak kitabın kapsadığı konu ve başlıklara,şamil olduğu alana otuzdört sayfalık formadan oluşan bir yorum ve kritik hazırladık.Maksadımız gerçeklerin elle tutulur,gözle görülür bir tarzda ortaya konulması,kutsala saygıyı ve hoşgörüyü temin etmek,rakip tanımazlık hissini uyandırarak dinlere ve peygamberlere karşı saldırganlık hazımsızlığının yollarını tıkamakır. Bu formada,Hz. İsa'ya baba isnad etmenin yanlışlığı,Allah'ın oğlu olarak takdim edilmesinin hata olduğu,kelimeden neyin kastedildiği,Hristiyanlık ilahiyatının tam tersine Allah'ın kemal sıfatlarının kavranabilirliği,hayat-ölüm,iman-amel ilişkisini kavrayamadıkları için hristiyanların günah mefhumu olmaksızın mezarı bir istirahat yeri ve haşri de sorgusuz cennete girme telakkileri,rahmetin gelmesine haç adı altında bir tahta parçasını vesile kılmaları,insanlığın ilkokul seviyesinde olduğu dönemde peygamber gönderilen Hz. İsa'yı,Hz. Muhammed'i görmezlikten gelerek üniversite seviyesindeki insanların çağına peygamber olarak taşınmaya çalışılmasının yanlışlığını yorum ve kritik etmeye çalıştık. Asırlar evvelinden gelen bir hoşgörü içerisinde yalnız yine doğru bir payda üzerinde buluşturmanın ölçülerini elinizdeki bu kitaptan öğreneceksiniz.