Sultan V. Mehmet Reşat ve Vahdettin

"33 senelik saltanatımda, ferdin hürriyetine taraftardım. Lakin gelişi güzel bir hürriyet ve serbestiyi hiçbir zaman istemedim. Meşrutiyeti ben ilan ettim. Ama mebuslarımızın kifayetsizliğini görerek kapattım. Meclis-i Mebusan'ın Doksan üç harbinde verdiği kararın bize neye mal olduğunu bilirsiniz. Balkanları kaybettik. İstanbul'a gelen Ruslar ile şerefsiz bir antlaşma imzalamaya mecbur olduk. Antlaşma imza ederken Saffet Paşa'nın ağladığını işitince ben de ağladım. Ama gözyaşı dertlere deva olmuyor. Şimdi siz de acele ile bir harbe girmiş bulunuyorsunuz. İnşallah hayırlı ve şerefli olur. Fakat Allah göstermesin ya felaketle biterse... İster misin bu da Anadolu'nun kaybına mal olsun. Her devirde devletin düşmanı olmuştur. Siz de bu düşmanlarla işin iç yüzünü bilmeden birleştiniz. Hareket ordusu ile İstanbul'a geldiniz. İktidarı ele aldınız. İstediğiniz makama geçtiniz. Yapmak istediklerinizi niye yapmıyorsunuz. Bunlara güvenme oğlum, insanı bugün alkışlayanlar, yarın onun aleyhine dönüp parçalamasını da bilirler. Dikkatli ol!" Ne var ki büyük hayaller peşinde koşan Enver Paşa ve İttihat ve Terakki ileri gelenleri bu mühim nasihatlere de kulak asmayarak bildikleri yolda yürüdüler. Böylece devletin yıkılmasına sebep oldukları gibi, millete kan ve göz yaşından başka bir şey bırakmadılar. Ayrıca tarihe kötülükleriyle yad edilen kimseler olarak geçtiler.