Taş Devri'nden Kapitalizme Uygarlıklar

Uygarlık tarihi, adı üzerinde, insanoğlunun barbarlıktan uygarlığa geçişinin ve sonrasının tarihidir. On binlerce yılın insanın gözünün önünde uçuştuğu uçsuz bucaksız bir alan, adeta bir mahşerdir. Uygarlık tarihi bir büyük hesaplaşmadır aynı zamanda, insanın "öz"ünün çok yönlü muhasebesidir. Uygarlık tarihi, bir bakıma insanın aynada kendine bakması, kendisi ile hesaplaşmasıdır. Bunun iyi yapılması yaşamsal önemdedir. İnsanoğlunun uygarlığı doğuda, Batı Asya'da doğdu, orada gelişti ve yıllar sonra batıya taşındı. Bunu saptamak bile bu alanda önemli bir mesafe kat etmektir. Batılının Roma'yla, Antik Yunan'la övünmesi kuşkusuz doğal karşılanmalı. Ama biz Anadolu'nun sakinleri; Mezopotamya üzerinde, Hititler üzerinde, Anadolu uygarlıkları üzerinde daha çok kafa yormak zorundayız. Bu, biz olmanın gereğidir; dahası kendi kültürümüzü anlamanın tek yoludur.