Uyurgezerler

1914'e kadar göru¨nu¨rde mu¨reffeh ve huzurlu olan Avrupa bir suikastın ardından nasıl hızla savaşa su¨ru¨klendi? 28 Haziran 1914 Pazar gu¨nu¨ Arşidu¨k Franz Ferdinand ve karısı Sophie Chotek, Saraybosna tren garına geldiğinde Avrupa barış içindeydi. Otuz yedi gu¨n sonra ise savaştaydı. Bu savaş 15.000.000'dan fazla insanın ölu¨mu¨, u¨ç imparatorluğun yıkılması ve du¨nya tarihinin kalıcı olarak değişmesiyle sonuçlanacaktı. Uyurgezerler, İ. Du¨nya Savaşı'na yol açan krizin nasıl meydana geldiğini ayrıntılarıyla ele alıyor. Yeni kaynaklara dayanarak ve Viyana, Berlin, St. Petersburg, Paris, Londra ve Belgrad'daki karar merkezlerinin arasında gidip gelerek savaşa giden yolu dakika dakika, heyecanlı bir dille anlatıyor. Christopher Clark, 1914 olaylarının habercisi olan yılları inceliyor ve sadece birkaç haftada krizi ileri safhalara taşıyan karşılıklı yanlış anlamaları ve hatalı sinyalleri mercek altına alıyor. Avrupa'nın gu¨ç ve zenginlik merkezlerinden uzak bir bölge olan Balkanlar nasıl oldu da bu kadar bu¨yu¨k çaplı bir olayın merkezi haline geldi? Avrupa devletleri nasıl karşıt ittifaklar halinde örgu¨tlendiler ve bunun sonucunda dış politikalarını nasıl yu¨ru¨tebildiler? Clark, kronik sorunlarla boğuşan bir Avrupa tablosu çiziyor; istikrarsızlık ve militanlığın hâkim olduğu, aynı zamanda başarısız politikacıların yönetiminde parçalanmış bir du¨nyayı gözler önu¨ne seriyor. Modernlik ve akılcılıklarıyla övu¨nen yöneticilerin krizden krize savrularak sonunda kendilerini savaşın tek çare olduğuna ikna etmelerine tanık oluyoruz. Titizlikle araştırılıp kaleme alınmış bir eser olan Uyurgezerler, modern zamanların en çok merak uyandıran dönemlerinden birini ustalıkla anlatıyor. "Birinci Du¨nya Savaşı'nı hazırlayan nedenleri anlatan en anlaşılır eserlerden biri. Uyurgezerler, tutkuyla araştırılarak yazılmış, u¨stu¨n bir tarihçilik örneği." Niall Ferguson "Clark usta bir tarihçi. Hayati karar anlarını canlı bir şekilde anlatırken onları meydana getiren şartları da başarıyla resmediyor." The Wall Street Journal "Harika... Tarihin en bu¨yu¨k gizemlerinden biri Avrupa'nın bu¨yu¨k devletlerinin Birinci Du¨nya Savaşı'na nasıl su¨ru¨klendiğidir. Uyurgezerler, bu önemli konu u¨zerine okuduğum en iyi kitap." Fareed Zakaria "Birinci Du¨nya Savaşı'nın nedenlerinin harika bir anlatımı... Clark bu mantıksız çatışmayı tarihsel bağlamı içinde ustalıkla ele alıyor." The Guardian "Su¨ru¨kleyici olduğu kadar gu¨venilir bir eser... Clark, Avrupalı politikacılar arasındaki çekişmelerin canlı bir panoramasını sunuyor. 'Tetikte ama kör' olan kahramanların akıl almaz bir dehşete su¨ru¨klenişine tanık olurken bu kitabı elinizden bırakamayacaksınız." The İndependent "Önemli bir kitap... Konu üzerine yazılmış en etkileyici ve merak uyandırıcı çalışmalardan biri." Max Hastings, Sunday Times "Mükemmel... Üstün bir araştırmacılık örneği olmasının yanı sıra güzel bir üslupla kaleme alınmış. Birinci Dünya Savaşı'nın nedenleri üzerine yapılan hiçbir analiz bu muhteşem eseri geçemeyecek." İan Kershaw, BBC History "Yeni bir dev eser... Aydınlatıcı, hatta devrimsel... Clark, açıklanamayan birçok şeyi açıklayarak harika bir iş başarmış." Boston Globe "Titizlikle araştırılmış, harika düzenlenmiş ve akıcı bir dille yazılmış bir tarih çalışması." The Quarterly Journal of Military History "Son derece kapsamlı ve sıkılmadan okuyacağınız bir kitap... Clark'ın başarılı tarihçiliği sayesinde anlıyoruz ki geçmiş sadece başlangıçmış... Fikir, sağlam araştırmacılık ve isabetli tespitler bakımından bu kitap bir başyapıt." Harold Evans, The New York Times Book Review "Bu konu daha önce hiç bu kadar kapsamlı ve ikna edici bir şekilde ele alınmadı... Clark'ın akıcı ve renkli bir dili var." The Daily Beast "Harika bir kitap... Savaş öncesi krizi geniş bir bağlam içerisinde başarıyla anlatıyor." Slate "Mükemmel... Clark'ın başarısı, savaş öncesi dönemin diplomatik manevralarını bir oyun kuramı alıştırmasına benzeterek anlatmasında yatıyor." The Economi